dien-hon-chen

Điện Hòn Chén – Di tích ẩn chứa nhiều giai thoại kỳ bí

Huế vốn là vùng đất tâm linh bởi nơi đây chứa nhiều những chùa chiền, đền đài, lăng tẩm. Trong số đó Điện Hòn Chén có lẽ là nơi được nhiều du khách tìm đến nhất, bởi đa phần du khách tìm đến nơi đây không chỉ để chiêm ngưỡng một di tích thắng cảnh độc đáo mà còn để cúng bái và cầu xin bình an, tiền tài, sức khỏe. Nơi đây ẩn chứa bao giai thoại và nhiều câu chuyện kì bí, cùng HueSmileTravel khám phá địa điểm này qua bài viết dưới đây nhé!

Đôi nét về Điện Hòn Chén

Điện Hòn Chén là điện thờ gắn với rất nhiều giai thoại. Theo truyền thuyết trước đây Điện Hòn Chén có tên gọi là Hoàn Chén với ý nghĩa đó là “trả lại chén ngọc”, lý do có cái tên đó là vì vua Minh Mạng trong một lần lên đây đã đánh rơi một chén ngọc xuống dòng Hương, tưởng không cách gì lấy lại được thì bỗng nhiên một con rùa to bằng chiếc chiếu nổi lên ngậm chén ngọc trả lại cho nhà vua. Song, trong các văn bằng sắc phong chính thức của các vua Nguyễn, thì ngôi điện vẫn xuất hiện với tên chính thức “Ngọc Trản Sơn Từ” với ý nghĩa là đền thờ ở núi Ngọc Trản. Đến thời vua Đồng Khánh, ngôi điện này được đổi tên là Huệ Nam Điện với ý nghĩa mang lại ân huệ cho vua nước Nam và gắn với nhiều giai thoại khác nữa.

Mặc dù được biết đến với rất nhiều tên gọi nhưng đến nay dân gian vẫn quen gọi là Điện Hòn Chén hoặc Điện Hoàn Chén. Điện Hòn Chén nguyên là ngôi đền thờ nữ thần PoNagar của người Chăm. Theo truyền thuyết, nữ thần là con của Ngọc Hoàng được sai xuống trần gian, bà có công tạo ra trái đất, cây cỏ và lúa gạo.

Từ một di tích tôn giáo độc đáo của người Chăm, người Việt đã dung hợp và phát huy tín ngưỡng này thành nơi thờ thánh Mẫu cùng các vị thần của người Việt. Đây được coi là sự hòa nhập về tôn giáo hay còn gọi là bản địa hóa. Tên gọi PoNagar còn được nhiều người gọi là Thiên Y A Na (nghĩa là mẹ Xứ Sở). 

Sau này, Liễu Hạnh Công Chúa (tức Vân Hương Thánh Mẫu) cũng được đưa vào thờ ở điện Hòn Chén. Ngoài ra, điện Hòn Chén còn là nơi thờ Phật, thờ Quan Công và các vị thần thánh khác. Nhờ những nét riêng của mình mà điện Hòn Chén hiện nay không chỉ là một thắng cảnh du lịch tuyệt đẹp mà còn là điểm tham quan văn hóa độc đáo.

Đường đi đến Điện Hòn Chén

Điện Hòn Chén nằm trên núi Ngọc Tràn, thuộc làng Ngọc Hồ, phường Hương Hồ, thị xã Hương Trà, tỉnh Thừa Thiên Huế. Điện nằm cách trung tâm thành phố Huế khoảng 8km theo hướng Tây Nam. Để đến được nơi đây bạn có thể di chuyển bằng 2 cách, bạn có thể đi thuyền rồng trên sông Hương hoặc đi bằng đường bộ.

Nếu đi bằng đường bộ thì bạn nên di chuyển theo tuyến đường Bùi Thị Xuân, sau đó rẽ theo đường Huyền Trên Công Chúa đến bến Than thì đi đò sang Điện Hòn Chén.

Kiến trúc của Điện Hòn Chén

Điện Hòn Chén là cụm di tích gồm khoảng 10 công trình kiến trúc to nhỏ khác nhau, những công trình này đều nằm lưng chừng sườn núi Ngọc Trản, mặt hướng ra sông Hương và ẩn mình dưới những tàng cây cao. Kiến trúc chính của điện là Minh Kính Đài, tọa lạc ở giữa; bên phải là nhà Quan Cư, Trinh Cát Viện, Chùa Thánh; bên trái là dinh Ngũ Hành, bàn thờ các quan, động thờ ông Hổ, am Ngoại Cảnh. Sát mép bờ sông còn có am Thủy Phủ. Ngoài ra, trong phạm vi ấy còn có nhiều bệ thờ, nhiều am nhỏ nằm rải rác đó đây.

Minh Kính Đài chính là nơi tổ chức tế lễ ở điện Hòn Chén, ngày xưa được triều đình quy định mỗi năm tổ chức hai lần vào thượng tuần tháng 3 và tháng 7 Âm lịch, có cả quan chức được cử về làm chủ tế. Minh Kính Đài chia làm 3 cung, theo thứ tự từ cao xuống thấp là: Đệ nhất cung (còn gọi là Thượng cung), nơi thờ Nữ thần Thiên Y A Na, Thánh mẫu Vân Hương, ảnh vua Đồng Khánh và một số vị thần khác; Đệ nhị cung thờ hàng chục tượng thần thánh khác nhau, là nơi bày biện các đồ thờ cúng để rước sắc trong những dịp lễ lớn; Đệ tam cung thiết hương án, hai bên đặt trống, chuông, là chỗ cử hành lễ, cũng là nơi khách thập phương dâng hương cúng bái.

Điện Hòn Chén là ngôi điện duy nhất có một vị trí quan trọng trong đời sống tâm linh của người dân xứ Huế và đó cũng là ngôi điện duy nhất ở Huế có sự kết hợp giữa nghi thức cung đình và tín ngưỡng dân gian; giữa lễ hội và đồng bóng; giữa văn hóa tâm linh và mê tín dị đoan. Đây cũng là nơi trang trí mỹ thuật đạt đến đỉnh cao vào cuối thế kỷ 19.

Tham khảo thêm: Lễ Vu Lan trên đất Cố Đô

Một lễ hội văn minh – một Huế xanh sạch đẹp

Cứ đến mùa lễ hội, Điện Hòn Chén lại đón rất nhiều du khách đến tham quan và cúng bái. Có lẽ vì thế mà số lượng rác thải cũng như vàng mã rãi trôi xuống dòng sông Hương trong những ngày này tăng lên đáng kế, gây nên tình trạng ô nhiễm môi trường, ô nhiễm nguồn nước.

Tuy vậy trong những năm gần đây với cuộc vận động “Vì Thừa Thiên-Huế xanh – sạch – sáng” do UBND tỉnh phát động, dòng sông Hương càng trở nên thêm xanh tươi hơn bởi trong những ngày diễn ra lễ hội, có hơn 100 cán bộ – CNVC, ĐVTN đến từ Công an TX. Hương Trà, Trung tâm bảo tồn di tích Cố đô Huế, Ban bảo trợ di tích điện Huệ Nam… cùng khá đông du khách đã cùng hưởng ứng “Ngày Chủ nhật xanh” bằng những việc làm cụ thể khi cùng nhau thu gom rác thải ở thôn Ngọc Hồ, khe Châu Ê, bến Than và trên sông Hương, khu vực quanh điện Huệ Nam… cả trên bờ lẫn dưới nước.

Bên cạnh đó một số du khách còn cam kết không thả vàng mã, rác thải xuống sông cũng như sau khi kết thúc lễ hội, sẽ cùng thu gom rác tại khu vực quanh điện Huệ Nam. Giờ đây hình ảnh Điện Hòn Chén đã đẹp nay lại càng đẹp hơn trong mắt người dân cũng như du khách đến tham quan.

 

Điện Hòn Chén không chỉ là một di tích lịch sử và tôn giáo mà còn là một thắng cảnh, một điểm tham quan văn hóa độc đáo thu hút hàng ngàn khách tham quan, nhất là vào dịp lễ hội tháng 3 và tháng 7 Âm lịch hàng năm. Nếu bạn là người yêu thích vẻ đẹp và có một chút tin tưởng vào tâm linh thì hãy thử đến điện Hòn Chén vào những dịp lễ hội để có thể tìm hiểu cũng như khám phá ngôi đền kỳ bí này nhé!

XEM THÊM: Chùa Thiên Mụ – Ngôi chùa cổ, linh thiêng nhất ở Huế
                     Các địa điểm du lịch Huế khác